ԱՌԱՋՆՈՐԴՈՒԹՅԱՆ ԴՊՐՈՑԸ ՏՐԱՆՍ* ԵՎ ՈՉ ԲԻՆԱՐ ԱՆՁԱՆՑ ՀԱՄԱՐ ՇԱՐՈՒՆԱԿՎՈՒՄ Է
2023 թվականի հունիսի 26-29-ը Ծաղկաձորում տեղի ունեցավ տրանս* և ոչ բինար անձանց քառօրյա առաջնորդության դպրոցը, որը կազմակերպվել է «Նոր Սերունդ» Մարդասիրական ՀԿ-ի կողմից իրականացվող «Տրանս* քարտեզը ԱԵԿԱ-ում» ծրագրի շրջանակներում Առողջության, իրավունքի, գենդերային և սեռական բազմազանության եվրասիական կոալիցիայի ֆինանսական աջակցությամբ։
Առաջնորդության դպրոցի նպատակն է խթանել տրանս* անձանց ներգրավվածությունը ՄԻԱՎ-ին առնչվող որոշումների կայացման գործընթացում։
Դպրոցը նախատեսված էր Հայաստանում տրանս* և ոչ բինար ակտիվիստների կարողությունների զարգացմանը և հզորացմանը, ինչպես նաև հնարավորություններ ստեղծելուն, որ վերապատրաստված անձինք կարողանան հետագայում տարածել իրենց ստացած գիտելիքները այլ տրանս* և ոչ բինար անձանց շրջանում, հրավիրվել վարելու հետագա առաջնորդության դպրոցները որպես հավասարը հավասարին խորհրդատուներ ու դասընթացավարներ։ Դպրոցի կազմակերպման և իրականացման ընթացքին ակտիվ մասնակցություն են ունեցել նաև Տրանս* անձանց հայաստանյան աշխատանքային խմբի անդամ կազմակերպությունները, որոնք պլանավորում են նույն ձևաչափի դասընթացներ անցկացնել նաև իրենց շահառու խմբերի շրջանում՝ ստեղծելով տրանս* շարժում։
Առաջնորդության դպրոցի բացման խոսքով հանդես եկավ «Նոր Սերունդ» Մարդասիրական ՀԿ նախագահ Սերգեյ Գաբրիելյանը, իսկ աշխատանքները և վերապատրաստման գործընթացը ֆասիլիտացնում էր «Տրանս* քարտեզը ԱԵԿԱ-ում» ծրագրի ազգային համակարգող, դասընթացների մոդուլը մշակող փորձագիտական խմբի անդամ Հմայակ Ավետիսյանը։
Մինչև բուն դասընթացների շարքին անցնելը մասնակիցները ծանոթացան, պատմեցին իրենց ակտիվիզի մասին, վեր հանվեցին նրանց ակնկալիքները և մտահոգությունները, մշակվեցին կանոններ, կազմակերպվեց թիմի կառուցման վարժություն, որպեսզի հետագա աշխատանքները ավելի անկաշկանդ ընթանան։
Դպրոցը անցկացվեց ակտիվ քննարկումների, փորձի փոխանակումների, հարցուպատասխանի ձևաչափով, որի ընթացքում մասնակիցները իրենք էին նախապատրաստում և ներկայացնում թեմաները՝ նախօրոք տրամադրված նյութերի և դասընթացավարական մոդուլի հիման վրա։ Նախորդ առաջնորդության դպրոցի վերապատրաստված մասնակիցներից երկուսը այս անգամ արդեն միացել էին դպրոցին որպես դասընթացավարներ՝ կիսելու իրենց փորձը և գիտելիքը համայնքի այլ, ավելի քիչ փորձառություն ունեցող անձանց հետ։
4-օրյա ակտիվ և ինտենսիվ աշխատանքների շնորհիվ մասնակիցները զարգացրեցին իրենց առաջնորդական հատկանիշները, ծանոթացան ՄԻԱՎ-ին առնչվող ազգային մեխանիզմներին և գործիքներին, որոշումների կայացման գործընթացին և կառույցներին, սովորեցին ադվոկացիոն մեթոդներ՝ ուղղված պետական մարմինների հետ աշխատանքին, համայնքի մոբիլիզացիային և գենդերային ինքնության հիմքով խարանի և խտրականության կանխարգելմանը, քննարկեցին պաթոլոգիզացիայի, ներքինացված տրանսֆոբիայի, տրանս* ակտիվիզմի և առողջության վերաբերյալ հարցեր։
Առաջնորդության դպրոցին իր մասնակցությունը ունեցավ նաև ՀՀ-ում Ամերիկայի դեսպանատան ներկայացուցիչ Լիլիթ Անտոնյանը, որը մասնակիցներին ներկայացրեց «Թրաֆիքինգ» թեման՝ խոսելով տարբեր տեսակի, այդ թվում՝ սեռական շահագործման մասին։
Տրանս* համայնքի համար նախատեսված առաջնորդության դպրոցները և դասընթացները լինելու են շարունակական, իսկ որպես դասընթացավարներ, ֆասիլիտատորներ և կազմակերպիչներ ներգրավվելու են վերապատրաստված տրանս* և ոչ բինար անձինք։
